نکاتی در مورد کاسب اگزوتیک
از اصطلاحات و تعابیر انتقادی مغلوط باب شده توسط منتقد اخیر یوتیوبی در فضای نقد فیلم ایران اصطلاح اگزوتیسم است که عموما بیجا و به ضرورت تنگ آمدن قافیه نقد در کوبیدن و له کردن فیلم توسط وی بکار میرود. اگزوتیسم اصطلاحی است که منتقدان شرقشناسی مشخصا ادوارد سعید برای نشان دادن نگاه غیرواقعگرایانه سفرنامه نویسان غربی از مشاهداتشان در کشورهای خاورمیانه بهکار میبستند برای نقد تصورهزارویکشبی غربیها از فرهنگ خاورمیانه.

بعدها در مطالعات سینمایی این اصطلاح برای رسوا کردن مکانیزم فیلمهایی بهکار رفت که در افریقا و آسیا و گاه مناطق بومی ساخته میشدهاند و به جای اینکه درک و بینش مردمشناسانه اصیلی از موضوع خود ارائه دهند همچنان به بازتولید نگاه مستشرقانه قرن هجده و نوزده میپرداختند. تصویر گزینشی و خیالی از زندگی روستایی که در بسیاری از فیلمهای ایرانی ارسالی به جشنوارههای غربی در دهه ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۰ غالب بود.

اما منتقد مذکور بدون توجه به بافت و زمینه تاریخی و نظری این اصطلاح آن را به کرات در نقدهایش بهکار میبرد. استفاده مشارالیه از اصطلاح اگزوتیک بیشتر شبیه به استفاده مرحوم بروسلی از نانچیکو برای مرعوب کردن طرف مقابل است. بنابراین فرقی نمی کند که دارد فیلم آباجان نیکی کریمی را تحلیل میکند یا بنشیهای اینشرین مکدانا. برای کوبیدن هر دو از اگزوتیک بودن استفاده میکند معلوم نیست شناخت مشارالیه از روستاهای ایرلند چگونه شناختی است که نگاه فیلمساز زاده آن خطه را اگزوتیک تشخیص میدهد.
نقد فیلم بهمثابه کاسبی فلهای یا همان ببُر و ببَر هندونه فروش های میدان هفت تیر دستاوردی است که پوستین انداز مورد بحث با سالها فعالیت سازمانی در برنامههای نقد فیلم صدا و سیما و البته اضافه کاری از نوع راهپیمایی اربعین در دهه ۱۳۹۰ با آن به نام و نیمچه نوایی دست یافت.
دست که زیاد شد و نسل وقیحتر موفق به فتح صدا و سیما شد دیگر نیازی به تواب سابق نبود. او پس از سالها خوش رقصی مجبور به رحل اقامت در یوتیوب شد. با همان اِهن و تولوپهای قبلی ( عینک با شیشه غیرطبی بیضی شکل، صدای ته گلو و ژست چس چربانه) و البته اضافات جدید (روشن کردن دائم سیگار با فندک فیک زیپو) که گرچه قرار است حال و هوای هامفری بوگارت گونه به نقدها ببخشد اما نتیجه کار بیشتر حال و هوای اصغر سمسارزاده گونه به همراه دارد ( مثل مورد نقد جنگ جهانی سوم) بنابراین ازقضا اگر اگزوتیک بودن مصداق غیرقابل انکاری داشته باشد همین نمایشهای تکنفره ایشان در یوتیوب تحت عنوان نقد فیلم و مطالعات سینمایی است.
ویدئوهایی که بیشتر به کار شبکه دیسکاوری و نشنال جئوگرافیک میخورند تا در کنار زیست شبانه گرازهای سیرالئون و رقص سرخوشانه اسبهای آبی پیش از جفتگیری به افزایش دانش عمومی از حیات وحش یاری برساند. اما در اینجا بهعنوان ویدئوی آموزش نقد فیلم تماشا میشود.